1. Strona główna
2. >>
3. Baza wiedzy
4. >>
5. Wilgotność powietrza

Wilgotność powietrza

Często spotyka się z poglądem, że rekuperacja powoduje niezdrowe przesuszanie powietrza. Jaka jest prawda?

Poziom wilgotności względnej powietrza w pomieszczeniach zależy od ilości świeżego powietrza doprowadzanego do budynku oraz od ilości pary wodnej wytwarzanej wewnątrz niego (pranie, gotowanie, korzystanie z łazienek, rośliny itp.)
Im większa jest ilość doprowadzanego w zimie powietrza zewnętrznego, tym bardziej spada  względna wilgotność powietrza  wewnątrz budynku.

Na poniższym wykresie zilustowano podgrzanie powietrza zewnętrznego o temperaturze -5 st.C i wilgotności względnej 70% do temperatury pokojowej 20 st.C (odcinek 1-2). W jednym metrze sześciennym tego powietrza mieści się zarówno w temp. -5 st. C jak i w temp. 20 st. C taka sama ilość wody - 1,7 g.

Punkt 3 na wykresie ilustruje parametry powietrza w domu - wilgotność względna 50%, temperatura 20 st. C. W 1 m3 powietrza w domu zmieści się 7g wody.

Jeżeli przyjmiemy kubaturę tego domu jako 300 m3, założymy potrzeby higienicznej wymiany powietrza na poziomie 100 m3/h, to w ciągu godziny wymienimy 1/3 powietrza w domu. Jeżeli w tym czasie w domu nie produkowało by się wilgoci (nie ma gotowania, prania, korzystania z natrysków itp.), to po godzinie wilgotność względna spadłaby z 50 do poziomu 37% (punkt 4 na wykresie).

Jeżeli jednak zwiększymy jeszcze intensywność wymiany powietrza do 200 m3/h (wymienimy nie 30 a 60% powietrza), to na wykresie znajdziemy się w punkcie 4', dla którego wilgotność względna wynosi już tylko 25% !

Wilgotność na poziomie 30-40% osiągniemy w przypadku normatywnej (wymaganej przepisami prawa) wentylacji. Jest to wilgotność odczuwana jako komfortowa, pod warunkiem małej zawartości kurzu w powietrzu.
Jeżeli uda nam się ograniczyć ilość kurzu w powietrzu, będziemy oceniać  nawet suche powietrze jako komfortowe.

Jeżeli jednak chcielibyśmy mieć w domu wilgotność na wyższym  poziomie, należy ściśle kontrolować ilość doprowadzanego świeżego powietrza i możliwie ją ograniczać. Jeżeli np. zmniejszymy strumień powietrza świeżego ze 120 m3/h do 75 m3/h, to wilgotność względna wzrośnie do poziomu około 45%. Jednocześnie wymiana powietrza na poziomie 75 m3/h, przy przeciętnym użytkowaniu domu w zupełności wystarczy do zapewnienia komfortu mieszkańców. Gdy opuszczamy dom rekuperator musi pracować, ale jedynie na najniższym biegu. Możemy za to zawsze chwilowo zwiększyć intensywność wentylacji w razie potrzeby (np. podczas gotowania, kiedy się coś przypali, albo jeżeli zaprosiliśmy gości).

Drugim parametrem, który musimy brać pod uwagę oceniając jakość powietrza wewnętrznego jest zawartość w nim CO2. Kompromisem jest zapewnienie takiej intensywności wentylacji, aby zarówno wilgotność jak i stężenie CO2 były na akceptowalnym poziomie, choć są to wymagania przeciwstawne.

W interesie oszczędności zużycia energii oraz zachowania komfortowego poziomu wilgotności względnej powietrza należy zawsze zachowywać najniższy poziom wymiany powietrza zapewniający jednak bezwzględnie pełen komfort mieszkańców.
 W budynkach pasywnych oraz zbliżonych do nich zalecana jest wymiana powietrza na poziomie 0,3 do 0,4 wymiany/h. Tradycyjne projektowanie wentylacji na 0,8 wymiany/h jest niepotrzebnie zawyżone z uwagi na wysoką temperaturę powierzchni ścian zewnętrznych budynku niskoenergetycznego. W takich warunkach nie istnieje praktycznie możliwość wykroplenia się na ich powierzchni wody, można więc zmniejszyć intensywność wentylacji. Warunkiem jednak jest uniknięcie mostków cieplnych wszystkich przegród oraz zapewnienie wysokiej szczelności powietrznej budynku (szczelna membrana paroizolacyjna), aby nie zaistniała możliwość przekroczenia punktu rosy w którymkolwiek miejscu przegród.
W budynkach pasywnych oraz zbliżonych do nich można więc zachować wyższą wilgotność powietrza niż w budynkach tradycyjnych.

Mamy więc możliwość kontroli wilgotności i zapewnienie komfortu poprzez:
1. ograniczenie intensywności wentylacji
2. Wprowadzenie dodatkowych źródeł wilgoci do pomieszczeń mieszkalnych (np. roślin ozdobnych, biokominków)
3. Utrzymywanie domu w stanie możliwie pozbawionym kurzu

Sposobem na zwiększenie wilgotności powietrza jest również zastosowanie rekuperatora umożlkiwiającego odzysk wilgoci. Obecnie najczęściej stosuje się rekuperatory z wymiennikami entalpicznymi bądź rekuperatory z obrotowym wymiennikiem ciepła.

Rekuperator z wymiennikiem obrotowym Flexit (z materiałów firmy Elektra)

Rekuperator Aeris 350 z wymiennikiem entalpicznym (z materiałów firmy Rekuperatory.pl)

Sposobem  na dowilżenie powietrza może być też np. zastosowanie tzw. biokominków, spalających w atrakcyjnej formie czysty etanol. Produktem spalania się tego paliwa jest woda. Sposób ten jest często stosowany w domach pasywnych, gdzie potrzebne są w najniższych temperaturach niewielkie ilości energii do dogrzania budynku, a powstająca przy tym woda poprawia mikroklimat wewnętrzny.